Botswaanse levenslessen!

Haaaaaaa lieve allemaal! (Dit verhaal hebben we afgelopen zondag geschreven, maar konden het toen niet plaatsen, daarom nu vertraagd, maar met evenveel levenslessen;))

Hier zijn we weer met een update! Hoe gaat het met jullie? Overleven jullie de dalende temperaturen van de herfst? Zijn de eerste regenbuien alweer een feit? Staat er alweer stamppot op tafel? Ruiken jullie huizen alweer naar warme appeltaart? Mmmmmmm op de laatste twee vragen na, missen we hier niets van dat alles!

Met ons gaat het (nog steeds) erg goed… We beseffen ons dat we alweer vier weken in het land van de zon, de wind, het stof, de leeuwen, de ezels, de groentemarkten, de nachten vol sterren, de spinnen, de muggen, de vrolijke Botswanen, de intens chagrijnige Botswanen, de fantastische kinderen en relaxte sfeer zijn… WAT GAAT HET SNEL! 10 maanden zijn aan het vliegen, snif… Bij de gedachte aan onze terugreis moeten we nu al bijna een traan laten… Met andere woorden: we zijn hier helemaal op onze plaats! Wees niet bang hoor, we komen zeker terug, want op sommige momenten verlangen we echt enorm naar:

- Appeltaart

- Risotto

- Frikadel speciaal

- Stroopwafels

- Zuurkool

- Rookworst

- Oude kaas

- Dropjes

- Lasagne

- Ohja, en naar jullie fijne gezelschap natuurlijk!

We willen jullie graag meenemen en inwijden in de Botswaanse cultuur middels dit bericht en dat doen we aan de hand van een aantal voor ons nieuw verworven Botswaanse levenslessen…

Op ons project moest de vloer van de playschool vernieuwd worden. Dit stond al zo’n twee jaar op de planning en de vader uit de PTA (soort van MR) zou dit als gunst aan de school wel even doen… Deze belofte was hij de afgelopen twee jaar nog niet nagekomen en dus werd het nu tijd om hem eens even lekker spreekwoordelijk achter de vodden te zitten, gezien de gaten in de betonnen vloer steeds groter en groter werden. Je kon op sommige momenten daadwerkelijk bijna door de vloer zakken… Enfin, de afspraak was gemaakt, de vader zou vorige week vrijdag om 8.30 op het schooltje zijn. Wij dachten dat we dit wel praktisch gepland hadden, aangezien wij dan met de staffmeeting zouden beginnen en de vader wellicht wel klaar zou zijn aan het einde van deze meeting. Niets bleek minder waar… om 8.30 was er geen vader (en ook geen leerkrachten trouwens, haha). Om 9 uur was er nog steeds geen vader, om half 10 was de vader er dan eindelijk. Om 9.45 echter was hij weer weg, om 10 uur was er opnieuw geen vader, om 10.30 (na de meeting) was hij er dan eindelijk weer! Hij was naar huis gegaan (wat 100 meter van de school af ligt) om wat gereedschap te halen, en daar doe je nou eenmaal 3 kwartier over (dat begrijpen jullie toch ook wel zeker?). Goed, wij waren al lang blij dat het erop leek dat nu dan toch echt alles compleet was en de man met een uurtje toch wel klaar zou kunnen zijn. Wij zouden in de tussentijd wel even de toiletdeur schilderen (die van het betonnen gat inderdaad). Nadat we deze deur lang en breed geschilderd hadden, was de vader opnieuw naar huis gegaan, dit keer voor een kruiwagen. (Natuurlijk, waarom zou je ook alles in één keer en compleet meenemen?). Elena zag de bui al hangen en dacht haar tijd wel nuttiger te kunnen besteden. Ze sprak dan ook met Sjoerd af om vast thuis de deur te gaan schilderen en Sjoerd later wel op te pikken. Zo rond een uurtje of 12……… Niet wetende dat ze wel 10 deuren had kunnen schilderen. Arme Sjoerd heeft tot 16 uur zonder eten en drinken moeten wachten tot de klusvader eindelijk klaar was! En het allermooiste (of ergste): toen we afgelopen maandag weer op het schooltje kwamen vertelden de teachers en project manager ons dat het absoluut niet goed gebeurd was. Einde van het verhaal: de hele rotklus moest opnieuw! Dit keer dan wel professioneel… Dit hield in dat we de hele week zo’n beetje buiten hebben les gegeven. En ach, dat had ook wel wat… Voor ons dus weer een onderdompeling in de Botswaanse cultuur en een nieuwe Botswaanse levensles:

‘Verlaat je honk nooit zonder een fles water en indien mogelijk een pak crackers!’

Verder was het afgelopen week ook een bewogen week. We hebben hoogte- en dieptepunten meegemaakt op het schooltje! Laten we beginnen met de hoogtepunten:

Elena heeft afgelopen maandag met de start van een nieuw thema (food) een geluksdag beleefd met de kinderen en leerkrachten. Ze heeft de leerkrachten laten zien hoe je een introductie groots kunt aanpakken (passend bij deze cultuur) en hierin vele vakken kunt integreren. Het was fantastisch! Omdat het thema food was, en de kinderen op school ook eten, hadden we eten gebruikt van de kinderen en hier allerlei activiteiten mee gedaan. Bijv. sorteren op kleur, tellen, van groot naar klein ordenen, wat hebben groenten/fruit nodig om te kunnen groeien, etc etc… De kinderen genoten zichtbaar en ook de teacher Ogo en manager Mma Letsholo straalden. Elena deed de ochtendgroep, en Ogo zou de middaggroep doen. Zo kon ze Elena’s voorbeeld zien en het vervolgens (op een voor haar passende manier) nadoen. Dit vergde overigens nog wel enige moeite… Ze vond het heerlijk om die ochtend niet na te hoeven denken over wat er moest gebeuren en vond dan ook echt dat Elena ook maar de middaggroep moest doen. De kinderen vonden het immers zo fantastisch als Elena les gaf… Les 2 in inburgeringscursus als Botswaan:

‘De Botswanen zijn liever lui dan moe, geef altijd duidelijk aan wat je wel en niet doet!’

Nadat Elena Ogo zo’n beetje voor de klas moest trekken en honderdduizend keer vertelde dat ze zou helpen als Ogo het niet zou weten, begon Ogo dan aarzelend… Met als eindresultaat: een fantastische middag! Ogo deed het ontzettend goed, en had er stiekem ook veel plezier in. Elena kon het ene compliment na het andere uitdelen en voelde dat ze hier daadwerkelijk mooie en goede dingen kon doen om het onderwijs te verbeteren. Met een enorme big smile gingen we die dag naar huis, een heerlijk gevoel!

Een ander hoogtepunt is dat we zien dat sinds anderhalve week de klassen full zijn! Waar we in de eerste week dat we hier waren nog geen enkel moment een complete, volle klas hadden gezien, is de opkomst sinds anderhalve week aanzienlijk beter! De kinderen ogen gelukkig met onze komst, als we ’s ochtends aan komen rijden sprinten ze naar onze truck en helpen enorm opgetogen met uitladen van de boodschappen. Daarnaast vechten ze om wie onze handen vast mag houden en Sjoerd neemt ze regelmatig op z’n rug. Dan gieren ze van het lachen en willen ze allemaal door hem in de lucht gegooid worden. Zo erg dat hij de volgende dag niks meer kan door de spierpijn… ;) Op andere momenten spelen we even de clown en zingen we liedjes met ze. Het is zo fijn om de kinderen te zien lachen! Wellicht dat dit ook enigszins bijdraagt aan de opkomst van de kinderen… In dat geval blijven wij graag af en toe de clown spelen, kinderen op onze rug dragen/in de lucht gooien tot we er spierpijn van krijgen en liedjes zingen. J Dit brengt ons dan ook bij Botswaanse levensles nummer 3, die niet alleen Botswaans is maar universeel:

‘Je hebt altijd invloed op de happy faces van kinderen, maak ze waar mogelijk aan het lachen en laat ze op deze momenten echt kind zijn!’

Goed, dan zijn we nu aangekomen bij toch ook een paar dieptepunten voor ons van de afgelopen week. Die horen er nou eenmaal ook bij en ook hierin zitten een hoop Botswaanse levenslessen verscholen… ;)

Een medisch dieptepunt was toch wel het hebben van een flinke diarree in combinatie met (of beter gezegd zonder) water. Elena was de pineut nadat ze vorige week Sjoerd had gezegd zich niet zo aan te stellen toen hij 10 keer per dag een toiletbezoekje moest brengen en tussendoor laveloos op de bank lag. Tsja, karma can be a bitch! Gelukkig hebben de ORS, loperamide en babytissues (je wilt je toch ergens mee wassen, bedankt voor deze gouden tip Janneke) goed geholpen! Na twee dagen was Elena weer de oude en godzijdank was er ook weer water… Botswaanse levensles 4 van dit bericht luidt dan ook:

‘Weet wat je eet, en als je het niet meer weet: houd de tissues gereed!’

Ons tweede dieptepunt vinden we (erop terugkijkend) het grappigste dieptepunt van deze week. Gisteren besloten we namelijk om maar eens als echte Nederlanders op zaterdag in onze tuin/yard te gaan werken. Onze ‘heg’ was namelijk gesnoeid en al het snoeisel was blijven liggen als welkomstcadeautje (tezamen met een leeggeroofd huis) voor ons. Na al het puin achter in onze truck geladen te hebben, besloten we er mee naar de landfillsite te rijden. Dit is hier de vuilstortplaats. Na een enorm lange tocht waarbij je echt de middle of nowhere inrijdt, zagen we dat deze landfillsite op zaterdagen gesloten was. Hoe fijn! Daar stonden we met onze gehele tuin achter in onze bak! En hoe grappig… Natuurlijk: Botswanen werken niet in het weekend!! Dat doen alleen gekke Nederlanders die ieder moment praktisch willen benutten! Enfin, we besloten om deze hele volle autobak niet terug mee naar huis te nemen en dan maar ergens in de middle of nowhere te dumpen. Het was immers groen afval, dat zou toch niet zo erg zijn? Na de bush in te zijn gereden en een mooi plekje te hebben gevonden, hadden we de hele autobak uitgeladen. Onze hele tuin lag nu in de bush… En nét op het moment dat we weer in wilden stappen, kwam er een zeer temperamentvolle en pisnijdige dikke Botswaan op ons af. Hoe haalden we het in ons hoofd om hier ons afval te dumpen, waren we niet goed snik? Hij zou onze nummerplaat opschrijven en per direct de politie bellen zodat we er flink voor beboet zouden worden. Ohhhhhh NEEEE! We probeerden nog uit te leggen dat het hier om groen afval ging en dit toch niet zo erg zou zijn voor de natuur… Maar de Botswaan was niet te overtuigen en tikte het nummer van de politie in. Angsthazen als wij zijn, besloten we maar weer om onze hele tuin opnieuw achterin onze truck te laden. Werkelijk, wat een ellende… Dit keer in een hoger tempo om snel van die vervelende Botswaan af te zijn wat zorgde voor benen en armen vol schrammen en nogal een beetje klotsoksels. Eind van het liedje, is dat we dit hele weekend al met onze tuin in onze auto heel Serowe afrijden en pas morgen onze tuin opnieuw kunnen dumpen. Overal waar we zijn uitgenodigd en naartoe gaan vragen mensen wat voor plannen we hebben en of we het leuk vinden om met onze tuin achter in onze auto te rijden… Wat een ellende!! (Op dit moment: woensdag, rijden we er nog steeds mee rond;) Botswaanse levensles nummer 5 is dan ook bij uitstek:

‘Werk NOOIT in weekenden, en mocht je toch in weekenden willen werken, blijf dan uit de buurt van temperamentvolle, dikke Botswanen!’

Dan het laatste dieptepunt van deze week, en deze was best groot. De communicatie hier is heel erg wennen in vergelijking met hoe wij deze gewend zijn in Nederland. Waar wij gewend zijn om elkaar uit te laten praten, altijd respectvol te zijn in gesprek en rekening te houden met de gevoelens van anderen, zijn in deze cultuur hele andere manieren van communiceren normaal. Dit kan nogal miscommunicaties geven, immers: wij zijn (nog) niet gewend aan deze cultuur, en de teachers op het project (nog) niet aan de onze. Het vraagt dan ook om geduld en COMMUNICATIE om hier een weg in te vinden. Afgelopen donderdag sloegen de stoppen bij Sjoerd lichtelijk door. Voor iedereen die Sjoerd kent, inderdaad, het moet echt ERG zijn wil dit gebeuren. Om even de situatie te schetsen: we kwamen donderdagochtend op het schooltje, en het eerste wat Sjoerd gevraagd werd was: ‘Where is the padlock for the swing?’. (In plaats van: goedemorgen!). Dit was irritatiepuntje 1, aangezien Sjoerd een dag eerder had gezegd dat het wellicht een idee was om de schommel aan een paal vast te maken ten behoeve van de veiligheid. Vervolgens begon er een kind te huilen (in dezelfde schommel) en zei Mma: ‘Sjoerd, run! A child is crying!’ Ai, irritatiepunt 2. Sjoerd probeerde het nog met: ‘you can also run yourself!’ Waarop de bijna gepensioneerde manager zei: ‘no, I can’t, I’m old now.’ Een huilend kind laat je niet zitten, en dus rende Sjoerd lichtelijk geïrriteerd naar het donkere schatje. Toen, in de ochtendpauze, de druppel. Na een of ander Setswaans zinnetje waar Sjoerd enkel het woord brood uit herkende, vroeg hij in het Engels terug: ‘what’s with the bread?’ Waarop de teachers een heel verhaal in het Setswaans tegen hem ophingen en vervolgens zeiden: ‘what do you think the bread is for? For the dogs?’ Ze begonnen met z’n allen kei hard te lachen. Helemaal niet prettig, en aangezien dit een flinke druppel was zei Sjoerd dan ook: ‘No, you don’t have to laugh now, just let me explain that I don’t understand your Setswana sentences and I don’t like it that you are making a fool of me right now!’ De reactie die hierop volgde van de teachers was enkel gelach en het volgende wat Sjoerd in het Nederlands zei was dan ook: ‘ach bekijk ’t lekker allemaal, Elena ik zet geen stap meer in de playschool!’ Waar Elena nog probeerde de boel uit te praten en het uit te leggen: ‘Sjoerd, we moeten er nu wel over praten!’ gaf Sjoerd aan hier niet toe in staat te zijn en eerst af te willen koelen. Elena ging na de pauze wel mee de playschool in en besloot na een half uur toch maar eens te gaan kijken hoe het met ‘her feyonce’ zoals ze Sjoerd hier noemen ging. Ze liep naar de helpclass en zag Sjoerd daar zitten met een enorme dictionary, pen en papier. ‘Sjoerd, wat ben je aan het doen?’ waarop Sjoerd met grote ogen en vol overtuiging antwoordde: ‘Ik ben Setswaans aan het leren! Ik ben het helemaal zat dat ze over ons kunnen praten en wij het niet verstaan en ik zorg dat ik binnenkort weet waar ze het over hebben!’ Samen konden we er toch ook wel enorm om lachen en we besloten dan ook om er toch maar even met de teachers over te praten. Dit deden we dan ook, en de leerkrachten boden hun oprechte excuses aan. Het was niet hun bedoeling om ons pijn te doen en ze zouden het NOOIT meer doen. De sfeer was hierna wel aanzienlijk verbeterd, in de middagpauze werd er Afrikaans gedanst en Elena bleek een behoorlijk Afrikaans ritme in haar lijf te bezitten en goed met haar heupen te kunnen dansen! Heerlijk!! De laatste Botswaanse levensles die we jullie mee willen geven luidt als volgt:

‘Lucht je hart, communiceer je een ongeluk en dans als een ware Afrikaan als de lucht weer geklaard is!’

Tot zover lieve mensen, we hopen dat we jullie weer van genoeg leesvoer hebben voorzien en voor de mensen die van plan zijn om ons een bezoekje te komen brengen: zorg dat je deze levenslessen uit je hoofd leert zodat je ze te alle tijden in de praktijk kunt brengen!

Wij gaan onze plannen maken voor de midterm-break, deze begint donderdag a.s. en we hebben een week vakantie! We gaan sowieso kamperen en hiken met een leuke man die we hier hebben leren kennen en daarnaast gaan we een bezoekje brengen aan het Rhino Sanctuary, we hebben er ZIN IN!!

Veel liefs voor jullie allemaal en nogmaals bedankt voor al jullie leuke en enthousiaste reacties op onze berichtjes! Die zijn echt heel leuk om te lezen!!

Dikke Botswaanse smakkerds en heerlijk fijne knuffels! XXXXXXXXXXXXXX

Ps, foto's volgen!